Là
máu thịt của đất nước, Sài Gòn - Gia Định cùng miền Nam “Thành đồng Tổ
quốc” đã “đấu tranh kiên trung bất khuất ở nơi đầu sóng ngọn gió”[1];
tự hào đứng lên nổ phát súng đầu tiên và tung cờ hoa đón mừng chiến
thắng, kết thúc vẻ vang cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước. Trên chiến
trường trọng điểm, ngay giữa hang ổ sào huyệt đầu não của quân thù, cuộc
chiến đấu vô cùng khốc liệt, mất mát, hy sinh to lớn; Sài Gòn - Gia
Định đã góp phần xứng đáng làm nên mùa Xuân đại thắng; trong mỗi chiến
công, thành tựu của Thành phố đều “có máu xương, công sức, trí tuệ của
chiến sĩ và đồng bào khắp mọi miền đất nước”.
Đảng
bộ và Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh hôm nay và mãi mãi các thế hệ mai
sau đời đời ghi tâm, khắc cốt công lao trời biển của Bác Hồ; mãi mãi tri
ân vô hạn sự cống hiến to lớn của các thế hệ cách mạng đi trước, sự hy
sinh vô bờ bến của các Bà Mẹ Việt Nam anh hùng, của đồng bào, đồng chí,
chiến sĩ cả nước, của Sài Gòn - Chợ Lớn - Gia Định - Thành phố Hồ Chí
Minh vì độc lập dân tộc, thống nhất đất nước, chủ quyền quốc gia, toàn
vẹn lãnh thổ của Tổ quốc.
Quân ủy trung ương theo dõi diễn biến chiến dịch Hồ Chí Minh, tháng 4/1975. Ảnh tư liệu
Để
làm nên thắng lợi cuộc Tổng tiến công và nổi dậy Mùa Xuân năm 1975,
mà đỉnh cao là chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, công tác tư tưởng đã phát
huy cao độ, huy động mọi lực lượng, phương tiện tham gia. Các binh
chủng làm công tác tư tưởng đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục, làm cho
toàn Đảng, toàn dân, toàn quân nhận thức sâu sắc thời cơ giải phóng hoàn
toàn miền Nam đã đến; nắm vững mục tiêu, nhiệm vụ của từng địa phương,
đơn vị. Các cấp ủy, tổ chức Đảng, các đơn vị quân đội đã quán triệt đến
mọi cán bộ, đảng viên, chiến sĩ tư tưởng chỉ đạo của Bộ Chính trị: “Nắm vững thời cơ chiến lược hơn nữa, với tư tưởng chỉ đạo thần tốc, táo bạo, bất ngờ, chắc thắng”; biến ý chí, quyết tâm thành hành động, giành toàn thắng trong trận quyết chiến chiến lược cuối cùng.
Lúc
này, ở miền Nam, Ban Tuyên huấn Trung ương Cục miền Nam và Ban Tuyên
huấn các khu ủy, tỉnh ủy được thành lập với chức năng tham mưu về công
tác tư tưởng và làm nhiệm vụ như một bộ máy chuyên trách kiểm tra, đôn
đốc, thực hiện các mặt công tác tuyên huấn và khoa giáo. Các cơ quan báo
chí, văn hóa, văn nghệ, trường đào tạo cán bộ được thành lập để đẩy
mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục, cổ động, phục vụ quân và dân ta.
Công tác tư tưởng đã cổ vũ quân và dân ta đẩy mạnh đấu tranh chính trị
và đấu tranh vũ trang trên cả 3 vùng chiến lược, góp phần thực hiện 3
mũi giáp công[2], khơi dậy lòng yêu nước, chí căm thù giặc sâu sắc và tinh thần quyết chiến, quyết thắng của quân và dân ta.
Các
hoạt động thông tin tuyên truyền, nhất là các cơ quan báo chí, kịp thời
đưa tin chiến thắng, khơi dậy tinh thần quyết chiến, quyết thắng trong
đồng bào và chiến sĩ cả nước. Tất cả đều bừng bừng khí thế “thần tốc, thần tốc hơn nữa”, “táo bạo, táo bạo hơn nữa” tiến về giải phóng Sài Gòn, sào huyệt cuối cùng của địch. Trong hào khí đó, cùng với nhiều bài hát nổi tiếng khác, bài hát Như có Bác trong ngày đại thắng,
qua Đài Tiếng nói Việt Nam vang lên trên các đường phố Sài Gòn, vang
vọng khắp hai miền đất nước trong ngày Đại thắng 30/4/1975. Mặt trận
công tác tư tưởng đã góp phần xứng đáng cùng toàn dân tộc, dưới sự lãnh
đạo của Đảng, làm nên một trong những chiến công vĩ đại nhất trong thế
kỷ XX.
Đánh giá về công tác tư tưởng của quân và dân Việt Nam trong cuộc chiến, Đại sứ của Mỹ Tay-lơ đã phải thú nhận: “Sức
mạnh không quân là một sự yểm trợ, nhưng nó không thể quyết định việc
chặn đứng những con người đang chiến đấu trên mặt đất... Chúng tôi đã
không đánh giá đúng tinh thần cực kỳ kiên quyết và đức hy sinh vì sự
nghiệp của người Việt Nam”[3].
Nhà báo Mỹ Nây Si-han cũng từng nhận xét: “Sau
những năm dài tìm cách khuất phục một dân tộc nghèo khổ bằng sự tàn bạo
của sức mạnh kỹ thuật của mình, nước Mỹ một nước giàu mạnh nhất trên
quả đất này cuối cùng bị những người cộng sản Việt Nam đuổi ra khỏi bán
đảo Đông Dương. Như vậy, thắng lợi của người Việt Nam là một thí dụ vô
song về sự toàn thắng của trí tuệ con người đối với với máy móc”[4].
Tổng
thống Dương Văn Minh cùng nội các ra trước đài phát thanh tuyên bố đầu
hàng vô điều kiện, kết thúc chiến tranh Việt Nam. Ảnh tư liệu
Có
thể nói, công tác tư tưởng trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước
đã để lại những bài học kinh nghiệm quý giá, đó là: Kiên định và vận
dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh để xây dựng
đường lối kháng chiến đúng đắn; nghệ thuật quân sự tài tình. Nắm chắc
thực tiễn đất nước và tình hình thế giới, phân tích kỹ tình hình địch,
ta, dự báo xu hướng, phát hiện vấn đề, chủ động giải quyết những vấn đề
tư tưởng; Huy động các lực lượng trong toàn Đảng, trong cả hệ thống
chính trị và các tầng lớp nhân dân làm công tác tư tưởng, dưới sự lãnh
đạo thống nhất, trực tiếp và chặt chẽ của Đảng; Nêu cao tính gương mẫu
của cán bộ, đảng viên, gắn bó máu thịt với nhân dân; Xây dựng đội quân
cách mạng có có lòng yêu nước nồng nàn, lý tưởng cao đẹp, có niềm tin
tất thắng, có ý chí quyết chiến, quyết thắng và tinh thần quốc tế cao
cả; Xây dựng bộ máy và đội ngũ cán bộ làm công tác tư tưởng phù hợp với
nhu cầu và điều kiện kháng chiến.
Hiện
nay, đất nước ta đang đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội
nhập quốc tế với nhiều thời cơ thuận lợi, đan xen với khó khăn, thách
thức. Sau 35 năm đổi mới, đất nước ta đã đạt được những thành tựu to
lớn, có ý nghĩa lịch sử. Vị thế và uy tín Việt Nam ngày càng tăng lên
trên trường quốc tế. Lĩnh vực công tác tư tưởng, qua 45 năm thống nhất
đất nước, bộ máy tổ chức, đội ngũ cán bộ làm công tác tư tưởng được củng
cố và phát triển. Điều kiện, phương tiện, môi trường, nguồn lực làm
công tác tư tưởng đã có những bước tiến vượt bậc. Mặt khác, yêu cầu
nhiệm vụ mới đặt ra cho công tác tư tưởng những đòi hỏi rất cao.
Đặc
biệt, trong bối cảnh tình hình mới, việc xây dựng nền quốc
phòng toàn dân, chiến tranh nhân dân vẫn là quan điểm cơ bản
xuyên suốt của Đảng ta trong công cuộc bảo vệ Tổ quốc. Tuy
nhiên, trong đó sức mạnh cơ bản và vũ khí sắc bén của chiến
tranh nhân dân Việt Nam bảo vệ Tổ quốc xã hội chủ nghĩa vẫn
là sức mạnh chính trị - tinh thần, hay nói cách khác là làm
tốt công tác tư tưởng trong Nhân dân. Hiện nay, sự nghiệp xây
dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam Xã hội chủ nghĩa có những
thuận lợi mới, song cũng đứng trước nhiều khó khăn, thách
thức. Tình hình thế giới và khu vực tiếp tục diễn biến phức
tạp, tiềm ẩn nhiều yếu tố bất trắc, khó lường. Khu vực Đông
Nam Á trở thành địa bàn cạnh tranh quyết liệt về thị trường
và tài nguyên; tranh chấp lãnh thổ, chủ quyền biển đảo của
các nước lớn. Việc xuất hiện một số loại hình chiến tranh
kiểu mới như chiến tranh thông tin, chiến tranh mạng, sử dụng
sức mạnh phần mềm thông qua các hoạt động kinh tế, ngoại giao,
văn hóa kết hợp với “diễn biến hòa bình”, bạo loạn lật đổ…
là sức mạnh nguy hiểm. Tác động mặt trái của kinh tế thị
trường và mở cửa, hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng và gay
gắt hơn. Những biểu hiện suy thoái về chính trị, tư tưởng,
đạo đức lối sống cùng với sự xuống cấp của các giá trị văn
hóa, tình trạng phân cực giàu nghèo… diễn biến phức tạp; các
nguy cơ mà Đảng ta đã từng cảnh báo không những không suy giảm
mà có mặt trầm trọng hơn. Nhất là trong thời điểm chuẩn bị
đại hội đảng các cấp tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc
lần thứ XIII của Đảng, những thông tin nhằm hạ uy tín của
Đảng, của các cấp lãnh đạo gây nhiễu loãn trong công tác xây
dựng nhân sự, xây dựng văn kiện… làm giảm uy tín của lãnh đạo
Đảng, Nhà nước trong Nhân dân.
Từ
bài học Đại thắng mùa Xuân năm 1975, chúng ta cần thực hiện
tốt chiến lược xây dựng, động viên và phát huy mặt trận tư
tưởng - nhân tố chính trị, tinh thần trong tình hình mới. Chiến
lược đó phải kết hợp chặt chẽ và nằm trong tổng thể chiến
lược quốc phòng, an ninh, bảo vệ Tổ quốc, là một bộ phận hợp
thành sức mạnh tổng hợp quốc gia gắn bó chặt chẽ với chiến
lược phát triển kinh tế - xã hội, chiến lược xây dựng đất
nước. Trong đó, phải ra sức củng cố, tăng cường khối đại đoàn
kết dân tộc, củng cố lòng tin của Nhân dân đối với Đảng, Nhà
nước, với chế độ, chăm lo và bảo vệ quyền và lợi ích chính
đáng của Nhân dân, làm “yên” lòng dân, tăng cường mối quan hệ
mật thiết giữa Đảng với Nhân dân, củng cố “thế trận lòng dân”
vững chắc.
Tại
Thành phố Hồ Chí Minh, những thành tựu và kết quả đạt được
trong thời gian qua là phát huy sức mạnh của hệ thống chính trị,
truyền thống cách mạng kiên cường, kiên trì, năng động sáng tạo của Đảng
bộ, chính quyền và Nhân dân Thành phố trong thực hiện nhiệm vụ chính
trị. Quyết liệt, kiên trì trong đổi mới nội dung, phương thức trọng
điểm, phù hợp với tình hình thực tế thành phố để tạo các chuyển biến có
tính đột phá. Trong đó, vai trò lãnh đạo của Đảng, trách nhiệm của các
cấp ủy, người đứng đầu là nhân tố quyết định thành công. Cùng với đó là
bài học kinh nghiệm là các chính sách phải đảm bảo an dân, tạo niềm tin
trong lòng Nhân dân.
Thành phố Hồ Chí Minh hiện đại, đổi mới từng ngày
Tại
buổi công bố Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội đại biểu Đảng bộ
TPHCM lần thứ XI, nhiệm kỳ 2020-2025 của Đảng bộ Thành phố, Bí
thư Thành ủy Nguyễn Thiện Nhân đã nhấn mạnh: “Tăng cường xây dựng
Đảng bộ và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, xứng đáng với niềm
tin của Nhân dân. Mục tiêu này đòi hỏi để xứng đáng với niềm tin của
Nhân dân thì Đảng phải chịu trách nhiệm về quyết định của mình và chịu
sự giám sát của Nhân dân. Nhân dân không hài lòng, thiếu tin tưởng mình
phải thấy có lỗi, phải kiểm tra lại”. Ngoài ra, trong mục tiêu phát triển tổng quát có nội dung “vì cả nước, cùng cả nước, vì hạnh phúc Nhân dân”. Điều này nhằm khẳng định, sự hạnh phúc, sự hài lòng của Nhân dân là thước đo sự lãnh đạo của Đảng./.
Hoàng Minh
[1] Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đảng toàn tập, Diễn văn của đồng chí Lê Duẩn trong buổi lễ mừng chiến thắng, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 2004, t.36, tr. 208
[2] Ba vùng chiến lược: Rừng núi, đồng bằng và đô thị. Ba mũi giáp công: chính trị, quân sự, binh vận.
[3] . Sức mạnh Việt Nam, Nxb Quân đội nhân dân, Hà Nội 1976, tr. 181.
[4]. Viện lịch sử quân sự Việt Nam: Đại thắng mùa xuân 1975 nguyên nhân và bài học kinh nghiệm, Nxb Quân đội nhân dân, 1995, tr. 8.